Khí hậu Bình Định có gì đặc biệt? Mùa mưa và mùa khô khác nhau như thế nào?

Khí hậu Bình Định mang những nét đặc trưng riêng, đa dạng khác nhau qua từng mùa. Đặc điểm hai mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô. Cùng Dự báo thời tiết khám phá khí hậu Bình Định có gì đặc biệt, mùa mưa và mùa khô khác nhau như thế nào nhé. 

Vị trí địa lý ảnh hưởng đặc điểm khí hậu Bình Định

Bình Định thuộc tỉnh duyên hải miền trung Việt Nam. Có lãnh thổ dài 110km theo hướng Bắc – Nam, chiều ngang trung bình 55km. Bên cạnh như Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Tỉnh Bình Định là 1 trong 5 tỉnh của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

Các mặt tiếp giáp của tỉnh Bình Định:

• Phía Tây tiếp giáp với tỉnh Gia Lai.
• Phía Bắc tiếp giáp với tỉnh Quảng Ngãi.
• Phía Nam tiếp giáp với tỉnh Phú Yên.
• Phía Đông tiếp giáp với Biển Đông.

Bình Định có thế mạnh về lĩnh vực giao thông nằm ở trung tâm trục Bắc – Nam, trên cả 4 tuyến Quốc lộ 1A, đường hàng không nội địa, đường sắt xuyên Việt và đường biển. Bình Định là cửa ngõ hướng ra biển nhanh nhất, thuận lợi nhất của Tây Nguyên, Đông Campuchia, Nam Lào và Thái Lan.

Vị trí địa lý ảnh hưởng đến khí hậu Bình Định, tỉnh này nằm trong khu vực giao thoa giữa không khí lạnh từ Bắc và không khí nóng từ Nam, với sự thay đổi bất thường nên rất khó dự đoán khí hậu Bình Định. 

Các đơn vị hành chính của tỉnh Bình Định

Tỉnh Bình Định thuộc miền Trung Việt Nam và gồm 11 đơn vị hành chính bao gồm thành phố Quy Nhơn, thị xã An Nhơn và 9 huyện (Tuy Phước, Hoài Nhơn, Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài  Ân, An Lão, Vĩnh Thạnh, Tây Sơn, Vân Canh). 

Trong đó, thành phố Quy Nhơn được công nhận là đô thị loại 1, có dân số trên 284.000 người và diện tích khoảng 284.28km2. Đóng vai trò là trung tâm dịch vụ, thương mại và giao dịch quốc tế của miền Trung và Tây Nguyên (ngoài Huế và Đà Nẵng). 

Đặc điểm tự nhiên ảnh hưởng đến đặc điểm khí hậu Bình Định

Những đặc điểm tự nhiên đa dạng của Bình Định chịu ảnh hưởng trực tiếp đến đặc điểm khí hậu đặc trưng của khu vực. Với bờ biển dài 134km, với khí hậu ẩm ướt, địa hình đồi núi, rừng phong phú, là một địa điểm độc đáo với đặc điểm tự nhiên đa dạng đặc trưng:

Địa hình của Bình Định

Địa hình Bình Định khá phức tạp, thấp dần từ Tây sang Đông. Phía tây là vùng núi rìa dãy Trường Sơn Nam, tiếp theo là vùng trung du và ven biển. Các dạng địa hình phổ biến là các dãy núi cao, đồi thấp, thung lũng có độ cao trên dưới 100 mét, hướng vuông góc với dãy Trường Sơn, các đặc điểm bao gồm dãy núi cao, đồi thấp, thung lũng hẹp, đồng bằng lòng chảo, và cồn cát ven biển với độ dốc không đối xứng giữa hướng sườn đông và tây. Các dạng địa hình chủ yếu của tỉnh Bình Định là: 

• Vùng núi: nằm ở phía tây bắc và phía tây, có diện tích khoảng 249.866 ha, chiếm 70% diện tích tỉnh. Thường có độ cao trung bình 500-1.000 m. Các dãy núi chạy theo hướng Bắc – Nam, nhiều khu vực núi ăn ra sát biển. 
• Vùng đồi: Tiếp giáp giữa miền núi ở phía tây và đồng bằng ở phía đông, có diện tích khoảng 159.276 ha chiếm khoảng 10% diện tích tỉnh. Độ cao dưới 100m, độ dốc khá lớn từ 10° đến 15°, nằm ở thị xã Hoài Nhơn, An Lão và Vân Chanh. 
• Vùng đồng bằng: Không có đồng bằng châu thổ lớn, phần lớn là các đồng bằng châu thổ nhỏ, thường xuất hiện tại lưu vực của các công sông và ven biển. Độ cao trung bình của các đồng bằng lòng chảo này khoảng 25 – 50 m và chiếm diện tích khoảng 1000 km². Đồng bằng lớn nhất thuộc hạ lưu sông Côn, còn các đồng bằng nhỏ thường nằm dọc theo nhánh sông, chân núi và ven biển.
• Vùng ven biển: Bình Định có các dãy cồn cát và đụn cát tạo thành một dãy hẹp chạy dọc theo ven biển, chiều rộng trung bình khoảng 2km, Ven bờ biển có 33 đảo lớn nhỏ và được chia thành 10 cụm nhỏ. 

Địa hình cũng có thể làm ảnh hưởng đến đặc điểm khí hậu Bình Định. Thể hiện rõ qua sự khác biệt mỗi mùa. Thành phố Quy Nhơn, nằm bên bờ biển, trải qua khí hậu nhiệt đới ẩm. Mùa mưa diễn ra từ tháng 9 đến tháng 12 và mùa khô kéo dài từ tháng 1 đến tháng 8. Trong khi đó các khu vực núi cao như Tây Sơn và An Lão có khí hậu ôn đới núi cao, với nhiệt độ thấp và lượng mưa nhiều hơn.

Tài nguyên thiên nhiên của Bình Định

Bình Định vùng đất phong phú với tài nguyên đa dạng, có tiềm năng phát triển kinh tế và du lịch lớn tiêu biểu với các nguyên như: 

• Tài nguyên đất: Với diện tích khoảng 6025 km², với 11 nhóm đất và 30 loại đất khác nhau, với 34% diện tích chưa sử dụng. Đất Bình Định không chỉ phù hợp cho việc trồng trọt mà còn có tiềm năng lớn để đầu tư khai thác.
• Tài nguyên rừng: Bình Định có diện tích rừng phủ rộng lớn, bao gồm rừng nguyên sinh và rừng trồng. Rừng nguyên sinh cho việc bảo vệ đa dạng sinh học và là nơi sống của rất nhiều loài động vật quý hiếm, một số trong số đó đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Ngoài ra, rừng trồng cung cấp nguồn gỗ và sản phẩm rừng khác, thúc đẩy ngành công nghiệp này.
• Tài nguyên khoáng sản: Nơi đây với lợi thế nhiều loại khoáng sản như đá vôi, đá granit, than, quặng sắt, quặng thiếc..đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của cả nước. 
• Tài nguyên biển: Bình Định nằm bên bờ biển dài và nhiều bãi biển đẹp. Các cảng biển lớn tại đây là cửa ngõ quan trọng, giúp kích thích thương mại và giao lưu văn hóa. Ngoài ra, ngư dân địa phương khai thác nhiều loại hải sản độc đáo như cá mú, tôm hùm, ghẹ, sò điệp, hàu, tạo nên một bữa ăn biển phong phú và đặc sắc.

Hệ thống sông ngòi Bình Định

Các con sông của Bình Định đều bắt nguồn từ dãy núi cao của sườn phía Đông dãy Trường Sơn, có đặc điểm ngắn, độ dốc cao và hàm lượng phù sa thấp. Tổng trữ lượng nước 5,2 tỷ m³, với tiềm năng thủy điện 182,4 triệu kw. Sông thượng lưu có dạng dốc lớn và thời gian truyền lũ ngắn do có nhiều dãy núi bám sát bờ sông.

Ở đồng bằng, lòng sông rộng và nông có nhiều luồng lạch, nhưng mùa khô nước cạn kiệt, thiếu nước tưới. Mùa lũ do cửa sông nhỏ và các công trình che chắn gây nguy cơ ngập úng dài ngày. Trong tỉnh với bốn con sông lớn là Côn, Lại Giang, La Tinh và Hà Thanh, cùng với các con sông nhỏ như Châu Trúc và Tam Quan. 

Đặc điểm khí hậu Bình Định

Khí hậu Bình Định có tính chất nhiệt đới ẩm, gió mùa, chịu ảnh hưởng của khí hậu biển và đất liền. Do sự phức tạp của địa hình nên gió mùa khi vào đất liền đều thay đổi hướng và cường độ khá nhiều. Bình Định nằm trong vùng thường xuyên đối mặt với nguy cơ bão và gió giật mạnh vào mùa bão. Trong năm khí hậu Bình Định được chia thành hai mùa rõ rệt: mùa khô và mùa mưa. Sự biến chuyển giữa hai mùa này tạo nên cảm giác đặc trưng cho thời tiết nơi đây. 

• Nhiệt độ không khí trung bình năm: Đối với khu vực miền núi biến đổi 20,1 đến 26,1 °C. Nhiệt độ cao nhất là 31,7 °C và thấp nhất là 16,5 °C, tại vùng duyên hải nhiệt độ 27°C, cao nhất là 39,9 °C và thấp nhất là 15,8 °C.
• Độ ẩm tuyệt đối trung bình hàng tháng: Khu vực miền núi với nhiệt độ 22,5 đến 27,9% và độ ẩm tương đối dao động từ 79 đến 92%, vùng duyên hải độ ẩm tuyệt đối trung bình là 27,9% và độ ẩm tương đối trung bình là 79%.
• Chế độ mưa: Mùa mưa bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12 và khu vực miền núi có thêm một mùa mưa phụ từ tháng 5 đến tháng 8 do ảnh hưởng của mùa mưa Tây Nguyên. Mùa khô Bình Định kéo dài từ tháng 1 đến tháng 8. Tổng lượng mưa trung bình hàng năm cho các huyện miền núi là 2.000 – 2.400 mm, trong khi vùng duyên hải là 1.751 mm. Lượng mưa tổng cộng có xu hướng giảm từ miền núi xuống duyên hải và từ Tây Bắc xuống Đông Nam.
• Về bão: Bình Định thuộc miền Duyên hải Nam Trung Bộ, nơi thường xuyên bị ảnh hưởng của bão đổ bộ vào đất liền. Hàng năm , trên bờ biển từ Quảng Nam – Đà Nẵng đến Khánh Hòa trung bình có 1,04 cơn bão đổ bộ. Tần suất bão lớn nhất thường xuất hiện trong khoảng tháng 9 – 11. 

>>>Xem thêm: Khí hậu Đà Nẵng có đặc điểm gì? Mùa mưa và mùa khô ở Đà Nẵng khác nhau như thế nào?

Khí hậu Bình Định vào mùa khô 

Khí hậu tỉnh Bình Định vào mùa khô (từ tháng 1 đến tháng 8), khí hậu khô ráo và nắng nóng, độ ẩm thấp, nhiệt độ cao và gió thường thổi từ hướng Đông Nam. Mùa khô số giờ nắng trung bình khá dài, những ngày nắng nóng này, nhiệt độ có thể lên tới 36 độ C, làm cho không khí nóng bức và khô khan.

Độ ẩm không khí thấp, từ 60% đến 80%, nhưng có thể tăng lên trong những ngày có gió biển. Nếu nhiệt độ vẫn duy trì thấp có thể tạo ra hiện tượng khô hạn, nguồn nước bị giảm xuống ảnh hưởng đến các hoạt động nông nghiệp. 

Khí hậu Bình Định vào mùa mưa

Khí hậu của Bình Định vào mùa mưa (từ tháng 9 đến tháng 12), Thời tiết mát mẻ có nhiều mây và mưa. Nhiệt độ trung bình trong mùa mưa  từ 24 đến 28 độ C, lượng mưa trung bình năm khoảng 1.500mm đến 2.500mm, mưa chủ yếu tập trung từ tháng 9 đến tháng 11. Mưa thường xuất hiện dưới dạng mưa rào hoặc mưa dông, kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.  

Thời gian mưa nhiều và lượng mưa lớn giúp cung cấp nước cho các mùa vụ nông nghiệp và tăng độ ẩm của đất, cải thiện điều kiện sống cho cây trồng và động vật. Tuy nhiên, mùa mưa cũng mang theo một số thách thức, như lũ lụt và sạt lở đất. 

Kết luận 

Đặc điểm khí hậu Bình Định với hai mùa rõ rệt, mỗi mùa đều có một nét đẹp độc đáo. Với vị trí địa lý đặc biệt và các yếu tố tự nhiên góp phần tạo nên nét khác biệt của khí hậu nơi đây. Hi vọng với những thông tin mà Dự báo thời tiết giúp bạn nắm rõ hơn về khí hậu Bình Định. Đừng quên theo dõi dubaothoitiet.com.vn để cập nhật những tin tức hữu ích mới nhất.