Mắt bão là gì? Hình thành như thế nào? Vì sao “mắt bão” là nơi bình yên nhất?

Bão là một hiện tượng tự nhiên thường xuyên xảy ra hàng năm. Khi bão hình thành thì đi kèm với sức gió mạnh và lượng mưa lớn. Trong quá trình phát triển của bão, mắt bão xuất hiện. Nhưng mắt bão là gì, hình thành như thế nào, vì sao “mắt bão” là nơi bình yên nhất và liệu mắt bão có nguy hiểm không. Hãy cùng Dự báo thời tiết tìm hiểu thông tin chi tiết dưới đây.

Mắt bão là gì?

Mắt bão hay còn gọi là tâm bão, nằm ở vị trí trung tâm của các xoáy thuận nhiệt đới với cường độ mạnh. Là khu vực có điều kiện thời tiết đa phần là yên bình, gió không lớn, trời quang mây tạnh. Mắt bão có hình dạng gần tròn với đường kính điển hình từ 30–65 km (20-40 dặm) tùy theo độ lớn của bão. Bao quanh mắt là thành mắt bão một vòng tròn mây giông nơi với điều kiện thời tiết nguy hiểm nhất. Giá trị của áp suất khí quyển thấp nhất của một xoáy thuận là ở trong mắt và nó có thể thấp hơn mức áp suất bên ngoài đến khoảng 15%.

Mắt bão là gì
Mắt bão là gì?

Cấu trúc của mắt bão là gì?

Cấu trúc mắt bão là gì điển hình thường có bề rộng khoảng 30–65 km (20-40 dặm) và thường nằm ở trung tâm của cơn bão. Mắt có thể rõ nét hoặc có thể bị che mờ bởi những đám mây tầng thấp hoặc trung. Trong mắt, mưa và gió ít, đây là sự tương phản với thành mắt bão nơi chứa đựng những cơn gió mạnh nhất. 

Dù mắt bão thường có hình dạng khá đối xứng hoặc có thể thuôn dài và bất thường, đặc biệt là ở những cơn bão yếu. Trong những cơn bão trưởng thành có đường kính vào khoảng vài chục dặm, thì những cơn bão tăng cường nhanh chóng có thể phát triển nên một con mắt có kích thước nhỏ, tròn và sắc nét được gọi là mắt lỗ kim. Những cơn bão mắt lỗ kim có cường độ dễ bị biến động, dẫn đến những khó khăn cho các nhà dự báo khí tượng.

Những mắt bão có đường kính nhỏ hơn 10 hải lý (19 km, 12 dặm) thường trải qua chu trình thay thế thành mắt bão. Trong quá trình này, một mắt bão mới hình thành phía ngoài mắt ban đầu. Cơn bão có thể phát triển ra hai thành mắt đồng tâm hay là mắt bên trong mắt, sau đó mắt bão bên ngoài thường co lại và triệt tiêu mắt bên trong. Mặc dù chu trình này có thể làm suy yếu cơn bão, nhưng mắt bão mới có thể nhanh chóng thu hẹp sau khi mắt bão cũ biến mất, làm cho cơn bão tăng cường trở lại.

Kích thước của mắt bão đa dạng, từ nhỏ tầm 3km (1,9 dặm) đến lớn hơn từ 320 km (200 dặm). Thông thường, những cơn bão mạnh không có mắt rộng, tuy nhiên điều này vẫn có thể xảy ra, đặc biệt là với những cơn bão hình khuyên. Như bão Isabel là cơn bão đại Tây Dương mạnh thứ 11 được ghi nhận trong lịch sử, nó duy trì một con mắt lớn, bề rộng từ 65–80 km (40-50 dặm) trong thời gian vài ngày.

Mắt bão hình thành như thế nào?

Mắt bão xuất hiện khi các mây giông tập hợp ngày càng nhiều. Tiếp theo đó là những cơn giông mạnh và mưa lớn hơn. Khi đó, áp suất khí quyển giảm tạo điều kiện cho sự hình thành xoáy nghịch trên tầng cao. Một phần nhỏ không khí từ xoáy nghịch tràn vào tâm bão, làm tăng áp suất không khí và tạo ra những vòng phản hồi tích hợp.

Độ mưa bão tăng cường tạo ra vòng đối lưu mạnh hơn ở một khoảng cách nhất định từ tâm cơn bão. Đồng thời không khí tràn xuống tại trung tâm, tạo ra vùng không có mưa hay nước, tạo nên mắt bão. Sự hình thành của mắt bão liên quan chặt chẽ đến sức lớn mạnh của xoáy thuận nhiệt đới.

Mắt bão hình thành như thế nào
Mắt bão hình thành như thế nào?

Cách phát hiện mắt bão là gì?

Thông thường, để phát hiện mắt bão là gì chúng ta sử dụng ảnh vệ tinh là đã có thể nhanh chóng phát hiện ra mắt bão sắc nét. Nhưng khi mắt bão bị che phủ bởi đám mây dày đặc, cần áp dụng phương pháp khác.  

Bằng cách tìm kiếm nơi không mưa ở trung tâm cơn bão hoặc vùng có gió giảm mạnh thông qua quan trắc từ máy bay và tàu biển là một phương pháp trực quan hiệu quả. Các trạm ra-đa thời tiết NEXRAD cũng phát hiện ra mắt bão gần với đất liền. Được sử dụng phổ biến ở các nước Mỹ, Hàn Quốc và một số quốc gia khác. 

Vệ tinh thời tiết được trang bị thiết bị đo đạc nhiệt độ và lượng hơi nước trong khí quyển giúp phát hiện mắt bão đang hình thành. Ngoài ra dụng cụ đo lường ozon quan sát và cung cấp dấu hiệu mắt bão hình thành, vì lượng ozon trong mắt bão thường cao hơn so với thành mắt bão.

Những phương tiện này giúp chúng ta nhanh chóng nhận biết và theo dõi mắt bão, hỗ trợ trong việc dự báo và ứng phó với những cơn bão lớn gây hại.

Xem thêm: Bão nhiệt đới là gì? Nguyên nhân hình thành và ảnh hưởng

Mắt bão có nguy hiểm không?

Mắt bão là hiện tượng tự nhiên vô cùng nguy hiểm, là khu vực trung tâm của cơn bão. Mắt bão giống như cái ống được xây bằng mây nơi ít gió, ít mây, và không có nhiều mưa. Do vận tốc chuyển động nhanh của khối khí ngoài vòng tạo ly tâm cực lớn nên không khí không thể vào trung tâm mắt bão, làm giảm áp suất không khí. Do đó, trong tâm bão thường có trời quang mây tạnh và thậm chí có thể thấy trăng sao. Trong khi đó không khí bên ngoài mang nhiều hơi nước, bốc hơi thành những đám mây xám xịt và gây mưa nhiều. Mặc dù mắt bão trở nên dữ dội khi ở trên biển cả, nhưng so với vùng ngoài tâm bão, nơi này vẫn ít mưa và mây giông hơn.

Tại Việt Nam, nhiều tỉnh thành thường xuyên chịu ảnh hưởng của cơn bão, và mắt bão có thể mang đến những tác động nặng nề. Đối với các tỉnh miền Trung như Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định thường là những địa bàn thường xuyên chịu trực tiếp ảnh hưởng của mắt bão. Khiến cho diện tích rộng lớn và nhiều người dân bị ảnh hưởng.

Mắt bão có nguy hiểm không
Mắt bão có nguy hiểm không? 

Vì sao “mắt bão” là nơi bình yên nhất?

Mắt bão là nơi áp suất không khí rất thấp trong cơn bão. Trong mắt bão, không khí di chuyển từ trên xuống dưới, tạo nên không khí yên bình và trời quang mây tạnh. Bên ngoài mắt bão là hoàn lưu, nơi không khí bốc mạnh lên cao và tạo ra mưa cực lớn và gió xoáy mạnh.

Trên đất liền, mắt bão được cho là khu vực yên bình nhất trong cơn bão, bầu trời hầu như không có mây, gió hay mưa. Nếu cơn bão được hình thành trên biển thì mắt bão lại là nơi nguy hiểm nhất. Sóng bên trong mắt bão va vào nhau từ mọi hướng tạo nên sóng thần có thể cao tới gần 40 mét.

Nguyên nhân thời tiết yên bình bên trong mắt bão trên đất liền rất yên bình vì có dòng khí ở mắt bão di chuyển từ trên xuống dưới mang theo không khí ấm áp.

Mặc dù mắt bão mang lại thời tiết yên bình, sự nguy hiểm thực sự xuất hiện ở hoàn lưu bão, nơi có gió mạnh, mưa lớn, và tàn phá nặng nề. Hoàn lưu bão không chỉ tạo ra những cơn gió kinh hoàng mà gió ở vùng này còn thổi theo nhiều hướng khác nhau, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Cảnh báo khi ở trong mắt bão, thời tiết yên bình chỉ là tạm thời và khi rời khỏi mắt bão, vùng hoàn lưu bão sẽ mang lại thời tiết với gió mạnh và mưa lớn. Cơ quan thời tiết khuyến dù khi thời tiết có vẻ yên bình nhưng chưa có thông báo bão tan thì bạn vẫn nên ở trong nhà.

Vì sao mắt bão là nơi bình yên nhất
Vì sao mắt bão là nơi bình yên nhất?

Kết luận 

Những cơn bão đi qua đều để lại những mối nguy hiểm đến đời sống con người. Dự báo thời tiết hy vọng với bài viết trên đã giúp bạn phần nào giải đáp về mắt bão là gì, hiểu được những nguy hiểm cũng như nguyên nhân hình thành mắt bão. Đừng quên theo dõi dubaothoitiet.com.vn để cập nhật những thông tin hữu ích mới nhé.